Benieuwd wat een Neufer voor jou kan betekenen? Lees meer

Zoeken

Zoeken

Van leegloop naar leefbaarheid

Veel dorpen in Nederland hebben te maken met een structurele leegloop van jongeren. Ze verlaten hun geboortedorpen voor studie, werk of een breder aanbod aan voorzieningen in steden en keren vaak niet terug. Deze trend heeft grote gevolgen voor de dorpen: voorzieningen verdwijnen, scholen sluiten door gebrek aan leerlingen en de lokale economie lijdt onder de vergrijzing. Gorssel vormt hierop geen uitzondering. Jasper, bevlogen dorpsbewoner en oprichter van Neuf Est, probeert deze leegloop te keren door bij te dragen aan het Dorpsplan. Zijn opgedane kennis en ervaring zet hij in om invloed te hebben op zijn eigen woonomgeving.

Geen ruimte voor jongeren
Steeds meer jongeren die naar de stad verhuizen keren niet meer terug naar hun geboortedorp. Werkplek is hierbij een belangrijke factor, maar ook de binding met hun geboortedorp is afgenomen. Ze hechten meer waarde aan de gemakken van de stad en het opgebouwde sociale leven. Jasper ziet vooral een andere oorzaak die de leegloop van jongeren faciliteert. Er is letterlijk geen ruimte voor ze. Jongeren keren niet terug omdat er geen passend woningaanbod is. In Gorssel zijn er bijvoorbeeld nauwelijks betaalbare koopwoningen te vinden voor starters en ook de huurprijzen rijzen de pan uit.

Het is dan vaak de keuze; of bij pa en ma blijven wonen, of je vleugels uitslaan in een andere woonomgeving. Doorstromen in je eigen dorp is niet meer vanzelfsprekend. Dit zorgt voor een trend waarbij veel jongeren wegtrekken uit dorpen, waarmee een deel van de dorpse identiteit verwatert. Wat ervoor in de plek komt zijn vaak mensen van elders, met een goed gevulde portemonnee, die wel de bestedingsruimte hebben om een woning in datzelfde dorp te kopen.

Bovendien is er vaak onvoldoende oog voor jongereninstroom en ontbreekt de stem van jongere generaties in dorpsvisies. Zo richt het Dorpsplan in Gorssel zich vooral op ouderenzorg. Voorzieningen voor jongeren, zoals sportverenigingen en scholen met jonge klassen ontbreken. “Beleid wordt nu gevoerd zoals we dat gewend zijn, zonder vooruit te kijken. Daar worden jongeren en jonge gezinnen niet mee bediend”, aldus Jasper.

Aantrekkelijke dorpen
Waarom is het zo belangrijk dat de jongere generatie terugkeert naar het dorp waar zij opgegroeid zijn? Onder andere omdat deze jongeren een historische binding hebben met dit dorp. Om de leefbaarheid van het dorp te behouden is het belangrijk dat inwoners die zich verbonden voelen met het dorp er blijven wonen. Alleen door die betrokkenheid is men geneigd een stapje extra te zetten en zich vrijwillig in te zetten voor bijvoorbeeld de plaatselijke sportvereniging, brandweer, dorpsraad of evenementen. Jongeren kunnen bijdragen aan het behoud van ‘noaberschap’ en houden het verenigingsleven in stand. Zo blijft men elkaar ontmoeten, kijkt men naar elkaar om en blijft het karakter van het dorp overeind.

Om leegloop van de jongere generatie tegen te gaan, zal gefaciliteerd moeten worden om door te kunnen stromen op de woningmarkt; vanuit het thuis wonen de kans bieden om op jezelf te gaan. Vanuit daar zal eveneens gekeken moeten worden hoe we het dorp nog aantrekkelijker maken om ook voldoende kwalitatieve voorzieningen voor deze doelgroep te hebben. De vraag die daarbij steeds terugkomt is: waar willen we met Gorssel naartoe en wat is de potentie van het dorp? “Zo ligt Gorssel op 5 autominuten van de A1 en op 10 minuten van station Deventer. Er zijn vanuit daar rechtstreekse verbindingen met Utrecht, Amsterdam. Rotterdam, Den Haag en Zwolle. Alleen al de aantrekkelijke ligging biedt veel mogelijkheden voor de volgende generatie. Daar kunnen we zoveel uithalen! Zeker wanneer je dit vergelijkt met de ligging van andere kernen binnen de gemeente Lochem”.

Daarnaast is het belangrijk om jongeren een stem te geven. Na specifieke politieke onderwerpen in de pen geklommen te zijn, vond Jasper in het Dorpsplan van Gorssel een platform waar hij zijn expertise kan inzetten en indirect advies kan uitbrengen aan de gemeente Lochem, uiteraard gevoed door de lokale gemeenschap. “Door mijn bijdrage aan het Dorpsplan kan ik de stem van jongeren laten horen en bijdragen aan de projecten die verder gaan dan de gebruikelijke aanpak. De uitdaging is om door historische trends heen te breken en een strategische visie te ontwikkelen. Dit omvat het bouwen van woningen en goede (maatschappelijke) voorzieningen. Deze elementen hebben een enorme invloed op elkaar. Wanneer er plannen worden gemaakt op basis van historische gegevens, worden te kleine scholen en sporthallen gebouwd. We staan aan de vooravond van een grote woningbouwimpuls in dit dorp, dat perspectief moet uiteraard wel worden meegenomen”.

Dat een bijdrage aan het Dorpsplan het probleem niet in een keer oplost moge duidelijk zijn. Jasper wil zich daarom ook de komende jaren blijven inzetten om vanuit zijn passie voor ruimtelijke vraagstukken zijn directe woonomgeving aantrekkelijk te houden, en bereikbaar voor hen die daar nu niet tussenkomt.

Toekomstbestendig
In Gorssel is de leegloop van jongeren volgens Jasper te danken aan een gebrek aan visie op het dorp zelf: “De woningbouwplannen zijn naar rato verdeeld met de omliggende gebieden, waar het vestigingsklimaat anders is. Gorssel heeft een goede ligging en heeft veel te bieden. Daarnaast is de vraag naar betaalbare woningen erg groot in Gorssel”. Door zijn kennis en passie in te zetten, hoopt Jasper bij te dragen aan een leefbare toekomst voor Gorssel. “Het doel is niet om mijn eigen belangen te dienen, maar om de levenskwaliteit van alle inwoners te verbeteren. Daarbij is het essentieel dat we de jongere generatie een stem geven en zorgen voor een inclusieve en duurzame ontwikkeling van ons dorp. Door samen te werken en een visie te ontwikkelen die aansluit bij de behoeften van alle inwoners, kunnen we Gorssel mooier en leefbaarder maken voor de toekomst. Dit is precies de reden waarom wij met Neuf Est zijn gestart: Wij maken ruimte voor een omgeving waar iedereen met plezier in kan leven, vandaag en in de toekomst.